Etiketten afweken
Tips en Trucs
Als men etiketten verzamelt, dan betekent dat voor iedereen, zeker in het begin van de hobby maar ook nog vaak later, dat de flessen op zodanige wijze behandeld moeten worden dat het etiket er ongeschonden vanaf komt. Dat geeft nogal eens problemen. Meestal betreft dit probleem de gebruikte lijm door de producent of bottelaar, het gebruik van etiketstickers of het soort papier waar het etiket van gemaakt is. Doordat flessen nu eenmaal moeilijk zijn in te plakken, zijn er door verzamelaars meerdere methoden ontwikkeld, die er alle toe moeten leiden dat het etiket toegeeft en de fles verlaat. Er zijn nogal wat wegen die naar Rome leiden, zo ook wat het afweken van etiketten aangaat.
Gewoon papieren etiket met lijm opgeplakt:
Water:
De oudste en meest beproefde methode is en blijft de waterbak. Afhankelijk van voorkeur, koud of warm water. Heet water is aan te bevelen als de lijm erg sterk blijkt te zijn. Eventueel is een nachtje in gewoon lauw of koud water ook een oplossing. Koud water vooral gebruiken als blijkt dat het etiket zelf begint op te lossen (meestal alleen bij erg slechte kwaliteit papier). Warm water is erg slecht voor goudkleuren, die dan sterk gaan verbleken. Er zijn mensen die zeggen dat het beter gaat als je een beetje biotex bij het water doet. Ik heb dat nog nooit geprobeerd en sta niet in voor bijvoorbeeld het verbleken van de kleur.
Krabben:
De fles in warm of koud water, goed nathouden en afkrabben met een scherp mesje of een verfkrabber. Het etiket wordt er dan zeker niet mooier op, maar je hebt tenminste wat.
Toluol:
Dit chemische middel is bij de drogist verkrijgbaar. Het is een bewerkelijke methode: probeer ergens een beetje van het etiket op te lichten. Giet er een druppel Toluol onder, trek/snij het etiket iets verder los, weer een druppel, weer trekken/snijden, enz.. Schijnt vooral goed te zijn als het etiket erg dun is. Opmerking: ik ben zelf een tegenstander van het gebruik van chemische middelen omdat je niet weet wat het met de kleur doet. Lijm lost ook op in wasbenzine, tot op heden heb ik daardoor nog geen verkleuringen in een etiket meegemaakt.
Zelfklevende etiketten (stickers)
Oven:
Altijd de flessen in een koude oven leggen, dan opwarmen en dan 10 minuten op 100 graden of 5 minuten op 140 dat zal niet veel uitmaken, maar altijd de oven met fles en al opwarmen. Attentie: Leg geen ijskoude flessen in een gloeiend hete oven, dan vraag je om moeilijkheden (fles kapot, etiket weg). Voorzichtig: nagebleven inhoud,de plastic capsule en de kurk verwijderen (anders gaat het vreselijk stinken) en niet de handen branden! Gebruik een ovenwant of handdoek. Proefondervindelijk (elke oven is anders) de temperaturen en de tijd bepalen. Ook hier geldt dat goudkleuren nogal eens vervagen als ze te lang warm zijn gemaakt; sterker nog: de goudkleuren kunnen in extreme gevallen zelfs uit elkaar gaan spatten! Dat is een mooi vuurwerk, maar krijg je oven maar weer eens schoon en je etiket is natuurlijk zwaar beschadigd. Als etiket en fles goed warm zijn, kan je met de punt van een scherp mesje een hoekje van het etiket oplichten en het er voorzichtig in zijn geheel van aftrekken. Over het verder verwerken: zie hierna. Tip: doe 4 of 5 flessen tegelijk in de oven, dat spaart energie. Wat ook wel eens wil helpen: giet kokend water in de (voorverwarmde) fles. Laat 5 minuten staan en probeer met een mespuntje het etiket van de fles te halen. Wanneer dat niet meteen lukt wacht weer even en probeer het opnieuw.
Plastic folie:
Er bestaat ook een folie dat de voorste papierlaag van het etiket van de fles afneemt. Als laatste redmiddel is dit aan te raden. Maar onder het motto "beter iets dan niets" zeker aan te bevelen. Houdt er rekening mee dat in het plastic waarschijnlijk weekmakers zitten en dat na verloop van jaren het etiket gaat verkleuren.
Werking: plak de folie op het etiket, wrijf stevig over het etiket heen met een kurk om de luchtbellen te verwijderen, wacht een tijdje en herhaal deze wrijfactie, waarna het etiket er voorzichtig is af te halen volgens de "splijt-methode" waarbij de afbeelding dan aan de dikke (100 micron) folie blijft zitten en een gedeelte van de papierlaag achterblijft op de fles. Je splijt het etiket dus eigenlijk. Er is ook een variant op de plastic velletjes op maat, nl. bij de Officecentre (waarschijnlijk ook bij veel andere grotere kantoorboekhandels) kun je zgn. "koud-lamineervellen" kopen in A-4 of misschien zelfs wel A-3 formaat. Knip het klevende deel in stukjes en wrijf stevig over het etiket heen met een kurk, waarna het etiket er voorzichtig is af te halen volgens de hiervoor beschreven "splijt-methode ".
Haardroger/verfstripper:
Houd het apparaat dicht bij het etiket en zorg ervoor dat het hele etiket gelijkmatig wordt verwarmd. Als je te dichtbij komt merk je dat vanzelf, want dan verbrandt je etiket! Probeer na enige tijd met een mesje het etiket aan één kant wat op te lichten en trek het er dan in zijn geheel af.
Magnetron:
Haal weer alle plastic van de hals en de restinhoud uit de fles. Verwarm de fles(sen) gedurende enige tijd (zelf proefondervindelijk vast te stellen), licht met een mesje een punt van het etiket op en probeer het er af te trekken.
Nazorg en drogen
Laat etiketten drogen of koelen met de voorkant naar beneden. Gekreukelde etiketten kan je met behulp van een strijkbout (leg er wel eerst iets tussen) weer mooi glad krijgen.
Zelfklevende etiketten:
Etiketten die met folie zijn afgehaald: uitknippen en/of opplakken op wit papier: Let op beschadigingen. Dan op een wit stuk papier plakken en dit uitknippen. Je loopt dan wel kans dat je het etiket beschadigt bij het knippen en je etiket wordt er ook twee maal zo dik van.
Het etiket eerst enige tijd tussen 2 vellen "onplakbaar papier" (bijvoorbeeld oude ondergrond van stickervellen) leggen, zodat het plat wordt, daarna insmeren met reukloze talkpoeder en de kleeflaag is weg. Ook kan je er direct talkpoeder op doen en dan het etiket in een oud telefoonboek leggen of zo, zodat dan de bolling eruit kan trekken.
Ook op internet zijn diverse manieren te vinden om de etiketten af te weken. Maar door de verschillende papier- en lijmsoorten blijft het expermenteren!
Top
