Etiketten verzamelen
In principe kan men onder het motto "etiketten van de hele wereld" elk etiket aan de verzameling toevoegen. Uiteraard neemt deze manier van verzamelen veel tijd en ruimte in beslag. Daarom beperken de meeste verzamelaars en verzamelaarsters zich tot een of meerdere thema's. Een paar voorbeelden:
Gebieden:
Landen, wijnbouwgebieden of -gemeenten. Hierbij verzamelt men etiketten van een bepaald land (regio of gemeente) of men probeert van elk land (elke regio, elke gemeente) een etiket te bemachtigen.
Wijngaardnamen:
Vooral voor Duitsland-verzamelaars een geliefd verzamelgebied. Het doel is om zoveel mogelijk van de ongeveer 2600 wijngaardnamen te bemachtigen. Echter, er bestaan zeer veel kleine wijngaarden en wijngaarden die om economische redenen niet meer bewerkt worden. Daarom heeft tot nu toe niemand een komplete verzameling bij elkaar gekregen. Interessant zijn ook oude wijngaardnamen die sinds de invoering van de Duitse wijnwet in 1971 verdwenen zijn. Hoeveel er vroeger bestaan hebben en welke daarvan op etiketten gebruikt zijn weet eigenlijk niemand.
Oude etiketten:
Wanneer de verzameling te groot wordt, kan men zich gaan specialiseren op oude etiketten. B.v. door van iedere jaargang minstens een etiket te pakken te krijgen.
Thema's:
Zeer in trek is het verzamelen van thema's, zoals katten, bloemen, klederdrachten, wapenschilden, voertuigen, gebouwen, Duitse fantasie etiketten (zie hiernaast), enz. Dit kan men naar eigen fantasie verder uitbreiden. Een bijzondere plaats nemen de kunstetiketten in. De beroemde Rothschild etiketten, elk jaar ontworpen door een vooraanstaande kunstenaar, zijn gewilde verzamelobjecten. Maar er zijn ook vele wijngoederen en Chateaux die een bijzonder geslaagde wijn voorzien van een kunstetiket.
Diversen:
B.v. Alle geklasseerde wijnen van de Bordeaux, druivenrassen, bijzondere gebeurtenissen zoals het jaar 2000, zelf gedronken wijnen, enz. In de meeste gevallen zal de verzameling en het interessegebied zich na verloop van tijd verder ontwikkelen. Een beginner komt dan al snel tot de ontdekking dat een te uitgebreid verzamelgebied niet meer te beheren is. De etiketten slingeren overal rond of zitten in diverse laden en dozen en men heeft nauwelijks nog tijd en plaats om alles overzichtelijk te rangschikken. Dan wordt het tijd om met enige verzamelgebieden niet meer verder gaan.
Andere verzamelaars(ters) krijgen te maken met het tegenovergestelde effect. Na ijverig verzamelen wordt het steeds moeilijker om nog ontbrekende etiketten te vinden. In het bijzonder
verzamelaars(ters) van wijngaardnamen hebben hier mee te maken. In het begin daalt het aantal ontbrekende etiketten snel, zodat alleen nog de (zeer) moeilijk verkrijgbare overblijven.
In dat geval komt men ook met ruilen niet meer verder (vaak hoort men dan: dat etiket heb ik ook nog niet). Alleen na moeizaam speurwerk kan men soms nog een "gaatje" dichten. Het beste kan men
dan de verzameling met andere thema's uitbreiden.
Nieuwe of gebruikte (afgeweekte) etiketten?
Bij postzegels is deze gebruikstoestand een zeer belangrijk punt. Ook de etikettenverzamelaar(ster) kan zich afvragen of men een voorkeur heeft voor ongebruikte of afgeweekte etiketten. Beide gevallen hebben hun voor- en nadelen. De kwaliteit van een etiket gaat natuurlijk achteruit wanneer het op de fles wordt aangebracht, getransporteerd, in een vochtige kelder wordt bewaard en uiteindelijk (soms moeizaam) van de lege fles wordt afgeweekt. Men kan deze slijtagesporen jammer vinden, maar ook als een bewogen etikettenleven op zijn waarde weten te schatten. Vanaf de andere kant weet men soms niet of bepaalde nieuwe etiketten wel ooit op flessen gebruikt zullen worden. Zo moet dus iedereen voor zichzelf bepalen wat hij/zij het belangrijkste vindt.
Twee uitzonderingen verdienen de aandacht:
Op de eerste plaats zijn dat de z.g. voorbeeldetiketten die door de etikettendrukkerijen aan wijnboeren aangeboden worden. Deze etiketten kan men gemakkelijk herkennen aan de drukkerijnaam,
prijsopgave, catalogusnummer, etc. 
Op een aantal
daarvan kunnen gefantaseerde wijngaardnamen of Chateaux voorkomen. Zie het voorbeeld van de Pommerner Rosenberg hiernaast. Het betreft hier een oud etiket van de drukkerij Illert uit Hanau bij
Frankfurt.
Toch kunnen dit soort etiketten interessant zijn t.a.v. de gebruikte grafische technieken en/of motiven. Ook op de veelvoud van drukkerijen en hun geschiedenis kan men zich specialiseren.
Daartegenover staat dat een op wijngebied gespecialiseerde verzamelaar(ster) hier verder weinig mee kan doen. De ouderdom van zo'n etiket kan wel een rol spelen want niemand zal een voor beeldetiket uit 1910 weg willen doen omdat de modernere exemplaren weinig in trek zijn.
Dan bestaan er nog huisetiketten zonder verdere opdruk zoals het
etiket van de Weinkellerei der Lohengrin Werke hiernaast. Door de ontbrekende gegevens als herkomst en de soort wijn ziet dit etiket er een beetje kaal uit. T.a.v. de bij wijnen
ongebruikelijke vermelding van "Deutsches Erzeugnis" kan men gaan twijfelen of het hier wel om een wijnetiket gaat. Nog een aanwijzing: rechtsonder staat kleingedrukt J. 32860. Het gaat hier
over een etiket van de firma Illert uit Steinheim (later Klein-Auheim) bij Hanau. Deze firma heeft alle ontwerpen doorlopend genummerd. Dit etiket is het 32860e ontwerp. Een vuistregel voor de
ouderdom van Illert etiketten is dat de eerste twee plaatsen min 10 het jaar van ontwikkeling is.
Op de tweede plaats staan de z.g. "verkeerd gebruikte" etiketten.
Hierbij moet gedacht 
worden aan
etiketten die, voorzien van groeten of wensen, als vervanging van een briefkaart gebruikt zijn. Zie hiernaast een voorbeeld van zo'n kaart uit de eerste wereldoorlog. In dit geval gaat het
om een simpel etiket (maar wel uit het jaar 1913) dat geplaatst in zijn historische context een bijzondere plaats inneemt.
De verzameling beheren
Wijnetiketten hebben als verzamelgebied geen grote betekenis. Daarom zijn er nauwelijks albums en toebehoren te vinden om de etiketten op te bergen. Het meest geschikt zijn fotoalbums
met insteekhoezen van 15x10 cm. Maar veel verzamelaars plakken hun etiketten op papieren bladen en bergen die op in ordners.
Om de etiketten niet te beschadigen moet men wel de juiste lijm kiezen. Bij grote verzamelingen komt men toch al gauw plaats te kort en nemen de kosten voor nieuwe ordners en albums toe.
Een oplossing zou kunnen zijn dat de mooiste etiketten in de ordners/albums komen en de anderen bewaard worden in plastic of pergament zakjes.
De manier van sorteren is ook zeer belangrijk. Maar naar welk criterium moeten de etiketten dan worden ingedeeld? Men zou een onderverdeling kunnen maken naar land, regio, Chateau, wijnboer,
etc. Het probleem is, dat men zich voor één bepaalde indeling vast moet leggen. Wanneer b.v. iemand een tentoonstelling wil houden met etiketten met dierenthema's, dan helpt een sortering
naar Chateaux niet veel. Wanneer men de etiketten opslaat in een electronische databank, kan men daar veel plezier van hebben. Zeker, als ook het gescande etiket daarin wordt opgenomen.
In deze virtuele verzameling kan men dan gemakkelijk naar een etiket zoeken.
Hoe komt men aan etiketten?
De meeste verzamelaar(ster)s beginnen met de etiketten van zelf gedronken wijnen. Men weekt het etiket vanwege zijn mooie motief of andere gebeurtenissen af en bergt het op. Hiervoor
bestaan speciale albums, waarbij men naast het etiket nog notities kan maken. Is men eenmaal door de verzamelkoorts gegrepen, dan worden er naar andere mogelijkheden
gezocht. 
Een paar manieren:
De eenvoudigste manier is "direct aan de bron". Wanneer men bij een wijnboer wijn koopt, dan kan men om een paar extra etiketten vragen. Men kan ook de wijnboeren aanschrijven om etiketten te vragen. Een gefrankeerde enveloppe moet dan natuurlijk bijgevoegd worden. Men moet er voor zorgen dat de moeite en kosten voor de wijnboer minimaal zijn. De beste manier om de verzameling uit te breiden is het ruilen met andere verzamelaar(ster)s. Voorop gesteld natuurlijk dat men ook geschikt ruilmateriaal heeft. Daartoe moeten etiketten die men zelf niet nodig of dubbel heeft, toch afgeweekt worden. MIsschien kan men die dan omruilen. Soms vindt men ruilpartners die een geheel ander verzamelgebied hebben (b.v. telefoonkaarten, bierviltjes, etc.), maar toch etiketten aanbieden. Om met ruilpartners in contact te komen, kan men zich aanmelden bij een wijnetikettenvereniging zoals Vinografia Nederland.
Wat kan men nog meer verzamelen?
Naast de etiketten zijn er nog een aantal aanverwante zaken zoals:
- Kurken
- Champagnekapjes (kleine metaalplaatjes op de kurk)
- Flessenafsluiters met de naam van de wijnboer
- Wijnprijslijsten
Voor verzamelaar(ster)s van thema's kunnen de wijnetiketten een gedeelte van de verzameling zijn. Wanneer b.v. iemand alles over vogels verzamelt, dan kunnen daar ook wijnetiketten bij horen. Maar ook ansichtkaarten, boeken, bieretiketten, enz.
Top
